Jarig, Siavonga en hoe ik bijna mijn e-reader kwijt was

Vandaag alle tijd om een stukje te schrijven, waarom lees je aan het eind van dit verhaal. Aangezien er ook wel het één en ander gebeurt is gaat dit denk ik een vrij lang stuk worden. Wat werk betreft begint er wat schot in te komen, er is meer duidelijk en het wordt minder lastig dan ik verwachtte. De ZVCC bestaat uit vrijwilligers, drie daarvan (waaronder ikzelf) zijn eigenlijk altijd aanwezig. Mijn twee collega’s zijn vrij pasief, konden me weinig vertellen en wisten ook niet precies hoe het één en ander aan te pakken. Ondanks alle goede plannen had ik er niet al te veel vertrouwen in dat mijn placement zou gaan lukken. Dat is veranderd sinds de komt van Augustine.

Augustine is een voormalig medewerker van VSO Zambia, hij heeft zijn baan eind september opgezegd en is eigen baas geworden. Hij is vice chairman of ZVCC en dat is hij met heel veel enthousiasme. Hij gelooft er erg in dat vrijwilligerswerk kan helpen in het ontwikkelen van Zambia. Nu blijkt ook dat er inderdaad niets is momenteel maar dat tal van Organisaties al wel hebben toegezegd met middelen te komen. Één daarvan is de UNDP (Verenigde Naties), deze hebben toegezegd om computers e.d. te doneren (en computers zijn toch echt handig als je met IT bezig bent). Als het goed is hebben we daar deze week een afspraak.

Het was al duidelijk dat als we een website in de lucht willen krijgen we daar wel de hulp van een provider bij nodig hebben, we waren al naar een provider gewandeld om er daar achter te komen dat webhosting hier behoorlijk prijzig is. Maar volgens Augustine hadden we het verkeerd aangepakt. VZCC heeft een groot maatschappelijk doel dus is het niet meer dan redelijk dat een provider ons gewoon gratis webhosting geeft. We moesten er gewoon met een andere insteek heen gaan en dan kwam het helemaal goed. Ik heb drie internetproviders uitgezocht waarvan ik het idee heb dat ze degelijk zijn en goede service verlenen en daar zijn we heen gegaan. Van te voren worden geen afspraken gemaakt en bij de eerste kwamen we dan ook niet verder want de juiste persoon was de stad uit. Even bellen van te voren was een stuk efficienter en goedkoper geweest. Maar goed, afspraken worden hier toch niet nagekomen dus waarom zou je ze maken. Bij de andere twee providers kwamen we wel een stuk verder, had ik niet verwacht. Ik had het idee dat ze zoveel verzoeken tot sponsoring krijgen dat het standaard antwoord gewoon nee zou zijn. Maar alle grote ondernemingen hier doen aan maatschappelijk ondernemen (wat eigenlijk ook gewoon logisch is in een land als dit) en ze leken allemaal onder de indruk van de plannen van de ZVCC. Vervolg is om het één en ander op papier te zetten en dit te komen presenteren. Het lijkt er sterk op dat we minimaal een behoorlijke korting kunnen krijgen.

Naast het werk voor ZVCC zou ik ook wat gaan doen voor het ministerie zelf, gesproken met de IT-er (of IT-ster?) en ze vond het allemaal goede ideeën, was blij dat we wat gingen doen en leek heel enthousiast. Beetje jammer dat we in totaal vier keer iets hebben afgesproken en dat ze geen van die vier keer op is komen dagen. Haar heb ik eerst maar even opgegeven.

Vorige week was ik ook nog een dag jarig en ik vond dat daar op het werk gebak bij hoorde, omdat het aantal personen op kantoor wel eens wisselt (regelmatig komt één van de ZVCC leden langs om te ouwehoeren of de krant te lezen) voor de lunch gevraagd hoeveel personen er ‘s middags verwacht werden. Hoezo? Nou, jarig, trakteren. Maar dat was niet goed, je trakteert niet als je jarig bent, maar je word getrakteerd. Ik mocht echt niet trakteren, we zouden gaan lunchen en de volgende keer moest ik het eerder zeggen dan kon de directeur ook mee. We hebben gepolderd en we hebben beide gedaan. En geluncht en daarna gebak gehaald (die was onverwacht erg lekker), collega’s dachten dat ze het mee naar huis mochten nemen, maar ik heb uitgelegd dat dat eigenlijk niet de bedoeling was. Niemand vond het erg om de zoetigheid direct op te eten. ‘s Avonds Indiaas gegeten met Marjolijn en zo was het een plezierige verjaardag.

Lunch met collega’s, rechts Clement, rechts van hem Augustine, de andere waren toevallig aanwezig, ben de namen vergeten

Maar zoals Annie het zei het was enkel mijn “biological birthday” want mijn “celebrated birthday” zou pas zaterdag komen. Dat was dus afgelopen zaterdag. We hebben collega’s in Siavonga, ligt in het zuiden van Zambia aan een kunstmatig meer dat de grens vormt tussen Zambia en Zimbabwe. Een geweldig mooie plek. Vrijdagmiddag heen gereisd, was wel een uitdaging want ondanks dat Siovanga een hele mooie plek is met een aantal luxe lodges (hotels) is het wel zodanig klein dat er geen touringcars heenrijden maar kleine taxi bussen. Deze bussen worden volgestouwd met 16 passagiers (met conducteur en chauffeur erbij 18) en dan op weg. Ze gaan ook pas rijden als ze vol zijn, in ons geval betekende dat ruim een uur wachten. Nu kun je in Siavonga helemaal niks krijgen en in Lusaka echt alles. VSO collega’s hadden dus verschillende boodschappen lijstjes gestuurd en wij hadden alles netjes gekocht en meegenomen. Maar dat kon dus eigenlijk niet, alles wat je meeneemt moet op schoot. Ik had naast mijn eigen tas nog een drietal boodschappentassen op schoot, dat samen met een volgepakte bus op een bloedhete dag is niet relaxed op reis. En dan had ik nog wel geregeld dat ik voorin zat (achterin past ook simpelweg niet) met de meeste ruimte. Het was een erg vervelende reis maar ik had eigenlijk weinig te klagen want Annie en Marjolijn zaten ook erg klem ergens achterin en ik had in ieder geval nog wat frisse lucht. Ik heb nu in ieder geval wat van Zambia gezien, blij dat ik na een kleine maand de stad even uit was, als je daar door de gigantische supermarkten loopt (de AH XL in Assen kan er in koppeltje duiken) en de Range Rovers voorbij ziet komen dan is het gemakkelijk vergeten dat je je in een derdewereldland bevind. Dat is na het zien van de kleine gemeenschappen wel weer duidelijk.

Zambiaanse gemeenschap of in het engels Community

Laat aangekomen in Siavonga en daarna een geweldig weekend gehad. Geslapen bij Rod en Adam, althans een poging gedaan, want ze hebben geen extra bed dus het werd een rij kussens op de vloer. Van slapen is daardoor weinig gekomen maar totaal geen probleem want alles er om heen maakte het goed. Siavonga is volgens de lokale mensen daar de warmste plek van Zambia, nu vlak voor het regen seizoen is ook nog eens de warmste tijd en vorige week hebben ze daar 47 graden gemeten. Wij hadden geluk, zo warm was het afgelopen weekend niet. Rod en Adam wonen in een leuk groot huis met eigen grond, het haalt het echter niet bij het huis van Joy en Ben, die hebben namelijk een zwembad, twee badkamer en heel veel ruimte, gewoon een geweldig huis (hier heb ik een leuke foto van, komt nog) . Dat is dan de pech van Lusaka, want de huur van mijn kleine flat is hoger dan dat grote vrijstaande huis met prive zwembad. Het was erg leuk en er plezierig daar.

Er is erg weinig te doen in Siavonga en buiten de eigenaren van de lodges zijn er geen blanken. Deze blanke Zambianen zijn erg blij dat er VSO-ers zijn komen wonen in Siavonga, geeft het sociale leven daar toch een boost en we waren allemaal erg welkom om mee te gaan op een boottochtje zaterdagmiddag. Dat was echt helemaal geweldig, eten, drinken, jetskies (ondanks de nijlpaarden en de krokodillen gewoon in het water gelegen), luxe en overdaad. Een eendaagse erg luxe vakantie, een goede gevierde verjaardag dus, zeker voor Annie die ook die dag jarig was en 30 werd, deze verjaardag zal ze niet snel vergeten. Overal in Zambia zie je de armoede maar die was nu even vergeten. Nu zijn we (alle VSO-ers) over het algemeen wat onzichtbaar bezig met ontwikkelingshulp. Via bestaande organisaties wordt met kennis delen geprobeerd wat te veranderen wat uiteindelijk zou moeten leiden tot ontwikkeling. Een mooie manier denk ik, niet alle VSO-ers werken zo. Dokters bijvoorbeeld, die zijn gewoon bezig om in slecht gefaciliteerde ziekenhuizen met erg weinig middelen levens te redden. De groep die in oktober is aangekomen houd elkaar een beetje op de hoogte van hoe staat met wonen en werk. Daar zit ook een Iers dokters stel tussen, ze werken in Lundazi in oosten van het land. Van de dokters hadden we nog niets gehoord, tot die zondagmiddag een mail kwam, ook in Zambia midden op het meer gewoon op mijn telefoon. Tussen het eten en drinken door even gelezen hoe het met ze ging en dat was best schokkend. Eileen melde dat ze aan het werk zijn met weinig middelen, en dat ze erg druk zijn met een mazelen epidemie, malaria, ondervoeding en aids patiënten. Van alle vrouwen die ze hebben getest op HIV bleek de helft HIV positief te zijn. Jonge kinderen met malaria die ze niet hebben kunnen redden en momenteel ligt er een kind van bijna twee met aids in het ziekenhuis. Ze eindigde de mail dat het werk wat wij doen zo belangrijk is want verandering begint bij de overheid en is er is er veel educatie nodig, dat zijn juist de sectoren waarin VSO vertegenwoordigd is. Erg in contrast met de luxueuze omgeving waar wij op dat moment in verkeerden. Iedereen was wel onder de indruk van die mail en Adam bleef zich de rest van het weekend schuldig voelen, dat is niet nodig maar het was goed om er even aan herinnerd te worden waarom we in Zambia zijn. Verder was het weekend erg plezierig en na zondagochtend (bloedjeheet) nog een poos bij Ben en Joy in het zwembad te hebben gelegen terug naar huis.

Op zondag is er minder politie op de weg en dan nemen de chauffeurs meer risico, niet in rijgedrag (die is gewoon goed) maar in het meenemen van passagiers. Officieel mogen er dus 16 pasagiers mee maar op de terug weg telde ik op een gegeven moment 23, dit was exclusief de kip die ook meereisde. Ik had er weinig last van en zonder alle boodschappen op schoot was het een aangename reis, een plezierige buurman (wat echt nodig is want lichamelijk contact vermijden is onmogelijk). Wel één met vertraging waardoor we vrij laat aankwamen in Lusaka. Het werd al donker en dan is de city market busstation geen goede plek om te zijn. Dat bleek, want ik merkte iets achter mij en toen ik omkeek was mijn rugzak open en zag ik iemand weglopen, gelijk er achteraan en ik zag dat hij mijn e-reader in de hand had (mijn beste aankoop in de laatste 10 jaar, aanrader). Ik heb mij altijd afgevraagd wat ik een dergelijk geval zou doen. Dat is nu duidelijk, ik denk niet na en vlieg er gelijk op af, ik schijn hem bijna (inclusief mezelf) onder een aankomende bus te hebben geduwd en ik denk (hoop) hem behoorlijk pijn te hebben gedaan. Niet heel verstandig om blind op iemand af te gaan denk ik, hij was ook niet zo slim want ik ben toch echt wel wat groot en hij is behoorlijk klein. Volgens George (mijn progamme manager van VSO) kan ik in het vervolg veilig naar City market, ze kennen me nu en weten dat ze me niet lastig moeten vallen :-). E-reader is terug en alleen de oortjes van mijn telefoon zijn kapot, baal ik van want voor het eerst dat ik oortjes had die lekker zaten en bleven zitten, wellicht hier ook te vinden, met al dat gewandel is wat muziek wel prettig. Het was nog erg druk met omstanders en nadat ik hem behoorlijk pijn had gedaan zijn de omstanders nog even doorgegaan met slaan, diefstal wordt hier duidelijk niet geaccepteerd. Op de vraag of ik naar de politie wilde heb ik nee gezegd, puur omdat ik geen paspoort of wat voor ID papieren dan ook bij me had (en dat moet wel) en geen zin had in het gedoe. Achteraf hadden we misschien beter wel naar de politie kunnen gaan want vanmorgen op het VSO kantoor werd verteld dat het niet de eerste keer zal zijn dat een dief door omstanders wordt gelyncht. Omstanders waren erg vriendelijk, ze hebben een taxi geroepen en we zijn ieder naar ons eigen huis gegaan, ik moest eigenlijk nog boodschappen doen maar had geen zin meer en vond een broodje ook wel voldoende. Marjolijn heeft me wat tomaten gegeven en van Anie moest ik bellen als ik wat nodig had. Erg lief allemaal, volgens mij waren ze ook wel onder de indruk van wat er was gebeurd.

Thuis gekomen bleek de voordeur van het trappenhuis dicht te zitten en er was geen deurkruk (die hoort er wel te zijn). Ik kon mijn huis dus niet in. Er is een achterdeur maar die is van binnen geblokkeerd, ik had wat geprobeerd maar kwam er niet in. De security man kwam er aan suggereerde de buren te proberen, maar ik had al lang gezien dat daar geen licht brandde. Uiteindelijk wel via de achterdeur van de buren naar mijn voordeur kunnen komen en eenmaal binnen met het licht aan schok ik toch wel van mezelf. Het was de eerste keer dat ik mijn buurvrouw tegen kwam en onder de modder en het bloed heb ik denk ik geen goede eerste indruk gemaakt. Beide knieën en een teen kapot, schrammen op handen en elleboog (Normaal gesproken ga ik niet zonder lange broek de deur uit maar vanwege de hitte in Siavonga een uitzondering gemaakt, misschien ook wel goed want anders was mijn broek kapot geweest en mijn maat verkopen ze hier niet). Gezien de gigantische viezigheid hier op straat en zeker op de city market maar gelijk besloten dat ik naar de dokter moest. VSO heeft goede afspraken met een kliniek hier dus mijn taximan gebeld om me te brengen. Hij is altijd aan het werk behalve die avond. Dat betekende in het donker naar buiten en hopen dat het niet te lang duurt voor er een taxi voorbijkomt. Ik had er op dat moment weinig trek in om naar buiten te gaan maar een echt alternatief was er niet. Gelukkig hebben de taxi chauffeurs me niet in de steek gelaten, binnen een halve minuut klonk de bekende toeter al. Bij de kliniek vonden ze het een erg goed idee dat ik langs kwam, ze hebben met jodium en een ander nog gemener goedje de boel schoongemaakt, na een tetanus injectie en de melding dat ik de nagel van mijn grote teen ga verliezen (voor de derde keer in 4 jaar :-( ) mocht ik gaan. Ik had het ondertussen behoorlijk gehad en heb van het aanbod van Anie gebruik gemaakt om nog een kop thee bij haar te komen halen, haar huisgenoot had zelfs nog even wat eten voor me in elkaar gedraaid. Erg lief allemaal.

Vandaag thuis gebleven van het werk, normaal gesproken zou dit geen reden zijn om thuis te blijven maar aangezien het lopen best lastig gaat en de weg naar mijn werk er één is van zand, stenen, gaten en bulten ga ik morgen die uitdaging wel aan. Vandaar dat ik vandaag alle tijd had om dit belachelijk lange verhaal te tikken. Zelfs gelukt om bij de immigratie langs te gaan, mijn werkvergunning is nog niet klaar en mijn tijdelijke verblijf moest daarom verlengd worden. Vandaag komt (hopelijk) de loodgieter om te zorgen dat mijn kraan in de keuken het gaat doen (ondertussen is het duidelijk dat deze niet is geweest), morgen komt voor het eerst de werkster, het wonen zal daardoor ook weer wat aangenamer worden. Al hoort er om het aangenamer te maken wel eigen vervoer bij, taxi’s zijn eigenlijk niet te betalen, het openbaarvervoer is hier gewoon slecht en als het al de goede kant op gaat zit zit je klem en als batterij kippen op elkaar. Alternatief is wandelen maar dat is momenteel en lastig en ik heb er gewoon geen zin. Dat betekend weer geen foto’s want waar ik had bedacht dat ik de memory card van mijn fotocamera wel in mijn videocamera kon zetten en dan de foto’s zou kunnen kopieren, werkt dat helaas niet. Moet ik deze week wel regelen want het word ook tijd dat de Oeganda foto die nog steeds de voorpagina siert vervangen wordt, kan, want ik heb best een paar goede foto’s gemaakt het afgelopen weekend. Enkel dus wat foto’s van mijn telefoon.